QUỐC HỘI VIỆT NAM VỚI CÔNG CHÚNG

      Từ khi ra đời đến nay, Quốc hội Việt Nam đã trải qua 14 nhiệm kỳ. Với vị trí là cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất, Quốc hội Việt Nam đã đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển chung của dân tộc Việt Nam.

      Trong giai đoạn từ 1946 đến 1975, cùng với việc xây dựng chế độ dân chủ của Nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hoà, Quốc hội đã cùng với Chính phủ đề ra các chủ trương chính sách, tổ chức và động viên toàn dân “kháng chiến, kiến quốc” giành thắng lợi trong hai cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước.

Sau khi đất nước thống nhất, Quốc hội đã cùng với cả nước bước vào thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, ra sức xây dựng đất nước, kiên cường bảo vệ Tổ quốc đồng thời làm nghĩa vụ quốc tế, vượt qua nhiều khó khăn để xây dựng, củng cố và hoàn thiện nền dân chủ xã hội chủ nghĩa.

      Trong sự nghiệp đổi mới hiện nay, Quốc hội không ngừng đổi mới tổ chức và hoạt động nhằm phát huy vai trò của cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, từng bước hoàn thiện việc xây dựng Nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân, tăng cường pháp chế và hiệu lực quản lý của bộ máy nhà nước.

      Để có thêm thông tin cho cán bộ, giáo viên Trung tâm GDTX tỉnh và bạn đọc quan tâm, đồng thời để thực hiện tốt hướng dẫn số 169-HD/BTGTW ngày 22/01/2021 của Ban Tuyên giáo Trung ương; Hướng dẫn số 10-HD/BTGTU, ngày 03/02/2021 của Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ Thanh Hóa “về việc tuyên truyền cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026”; Thực hiện Nghị quyết của Đảng uỷ Trung tâm về việc tổ chức tuyên truyền sâu rộng đến toàn thể đảng viên, quần chúng nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của cuộc bầu cử; quán triệt đầy đủ, sâu sắc chủ trương, quan điểm chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, của tỉnh về cuộc bầu cử, nhất là Chỉ thị số 45-CT/TW ngày 20/6/2020 của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 02/CT-TTg ngày 14/01/2021 của Thủ tướng Chính phủ, Chỉ thị số 01/CT-TƯ ngày 25/11/2020 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Thanh Hoá.. giúp cho mỗi cán bộ, đảng viên trong Đảng bộ Trung tâm GDTX tỉnh nhận thức được ý nghĩa, tầm quan trọng của cuộc bầu cử, lịch sử hình thành, những thành tựu của Quốc hội Việt Nam qua các thời kỳ; khẳng định sự kế thừa, phát huy tinh thần đổi mới của Quốc hội trong hoạt động lập pháp, giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước trong những năm gần đây. Xin tổng hợp một số nội dung liên quan của Quốc hội đối với công chúng như sau:

      Nhà Quốc hội nằm trên đường Độc Lập, đối diện với Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và nằm cạnh Khu di tích khảo cổ Hoàng thành Thăng Long. Toà nhà được thiết kế theo kiến trúc kết hợp giữa hình vuông, hình tròn dựa trên ý tưởng biểu đạt sự phối hợp hài hoà và rộng mở giữa Trời và Đất theo truyền thuyết “Bánh Chưng – Bánh Dày” của dân tộc Việt Nam. Toà nhà có kích thước 102x102 mét, cao 39 mét gồm 5 tầng nổi và 2 tầng hầm, với tổng cộng 520 phòng bao gồm 100 phòng họp, 170 phòng làm việc, 90 phòng kỹ thuật và 160 phòng phục vụ.

      Là nơi diễn ra phiên họp toàn thể của Quốc hội. Phòng được đặt tên Diên Hồng để gợi nhớ đến Hội nghị Diên Hồng, do vua tôi nhà Trần tổ chức vào cuối tháng Chạp năm 1284. Khi đó, Thái Thượng hoàng Trần Thánh Tông đã triệu tập các bô lão trong cả nước để hỏi ý kiến về chủ trương nên hòa hay nên đánh khi quân Nguyên Mông sang xâm lược Việt Nam lần thứ hai. Đây có thể xem là hội nghị dân chủ đầu tiên của Việt Nam, mà ở đó các bô lão chính là những người đại biểu Nhân dân.

Phòng được cấu trúc thành 2 tầng. Tầng 1 dành cho các vị đại biểu Quốc hội, với 575 chỗ ngồi; Tầng 2 là nơi dành cho khách vào dự thính, tham quan, với tổng cộng 339 chỗ ngồi. Tại các kỳ họp, đại diện cơ quan nhà nước, cơ quan trung ương của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức kinh tế, đơn vị vũ trang Nhân dân, cơ quan báo chí có thể được mời dự các phiên họp công khai của Quốc hội. Công dân có thể được dự thính các phiên họp công khai của Quốc hội.

      Là nơi diễn ra các phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH). UBTVQH là cơ quan thường trực của Quốc hội, thực hiện những nhiệm vụ và quyền hạn quan trọng trong thời gian Quốc hội không họp. UBTVQH họp thường lệ mỗi tháng một lần. Các phiên họp của UBTVQH được tiến hành công khai, trừ trường hợp đặc biệt.

Phòng họp được đặt tên Tân Trào để gợi nhớ đến Đại hội đại biểu Quốc dân được tổ chức tại đình Tân Trào, thuộc huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang vào ngày 16/8/1945, với sự tham dự của hơn 60 đại biểu đại diện cho cả 3 miền Bắc - Trung - Nam và một số kiều bào ở nước ngoài. Đại hội đã thông qua 10 chính sách lớn của Việt Minh,  thành lập Uỷ ban dân tộc giải phóng Việt Nam (tức Chính phủ cách mạng lâm thời) do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch để lãnh đạo toàn quốc Tổng khởi nghĩa và tiến hành thắng lợi Cách mạng tháng Tám. Có thể xem “Đại hội đại biểu Quốc dân” là tiền thân của Quốc hội Việt Nam ngày nay.

      Phòng Tân Trào được bố trí tại tầng 2 của Nhà Quốc hội, với diện tích khoảng 500m2. Trong phòng có lắp đặt hệ thống truyền hình cỡ lớn để thu phát và hiển thị thông tin cuộc họp cũng như phục vụ truyền hình trực tuyến.

      Ghế ngồi trong phòng họp được bố trí hình ô van. Khu vực Đoàn Chủ tịch gồm 5 ghế bố trí tại phía Bắc của phòng; ghế cao nhất ở chính giữa dành cho Chủ tịch Quốc hội, đồng thời là Chủ tịch UBTVQH, 4 ghế ở vị trí hai bên dành cho 4 vị Phó Chủ tịch Quốc hội, đồng thời là Phó Chủ tịch UBTVQH. Ở hai cánh cung bố trí ghế dành cho các ủy viên của UBTVQH. Phía đối diện với Đoàn  Chủ tịch là khu vực dành cho khách mời gồm thành viên Chính phủ, đại diện các bộ, ngành và cơ quan, tổ chức kinh tế - xã hội khác.

      Là nơi tác nghiệp của các phóng viên báo chí đưa tin về hoạt động của Quốc hội và là nơi tổ chức các cuộc họp báo của Lãnh đạo Quốc hội và Tổng thư ký Quốc hội. Thông thường trước và sau mỗi kỳ họp Quốc hội, Tổng thư ký Quốc hội tổ chức họp báo để công bố dự kiến chương trình kỳ họp Quốc hội; công bố kết quả kỳ họp Quốc hội. Tại các cuộc họp báo này, phóng viên trong nước và quốc tế có thể nêu câu hỏi và trao đổi ý kiến với Tổng thư ký Quốc hội về các nội dung liên quan đến kỳ họp Quốc hội.

Trung tâm báo chí được đặt tại tầng B1 của Nhà Quốc hội, có diện tích khoảng 300m2, đáp ứng được cho khoảng 200 phóng viên tác nghiệp. Tiếp giáp với Phòng họp báo có các khu vực phụ trợ, được bố trí với các trang thiết bị phục vụ cho hoạt động báo chí. Tín hiệu âm thanh, hình ảnh từ Phòng họp Diên Hồng, Phòng họp Tân Trào được truyền trực tiếp đến Trung tâm báo chí để các phóng viên có thể theo dõi, đưa tin.

      Thư viện Quốc hội là nơi cung cấp thông tin, tài liệu và dịch vụ nghiên cứu phục vụ Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc và các uỷ ban của Quốc hội; các đại biểu Quốc hội và nhân viên của Văn phòng Quốc hội.

      Tổng diện tích Thư viện Quốc hội là khoảng 600 m2 với Phòng đọc chính có diện tích hơn 500m2. Đây là nơi lưu trữ toàn bộ tài liệu nội sinh của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và Văn phòng Quốc hội; cung cấp dịch vụ tra cứu các tài liệu tham khảo về chính trị, xã hội và pháp luật với hơn 20 ngàn đầu mục sách, tài liệu với hơn 50 ngàn bản in; 108 đầu mục báo và tạp chí.

      Cổng thông tin điện tử của Quốc hội là công cụ cập nhật thông tin, hình ảnh về tổ chức và hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và đại biểu Quốc hội.

      Ứng dụng truyền hình Quốc hội trực tuyến trên Cổng thông tin điện tử cho phép người sử dụng theo dõi trực tiếp hoặc xem lại các phiên họp của Quốc hội tại các kỳ họp, các phiên họp của Ủy ban thường vụ Quốc hội, các phiên làm việc của các cơ quan Quốc hội.

      Hệ thống các ứng dụng khác cũng được tích hợp trên Cổng thông tin, trong đó có trang Dự thảo online để lấy ý kiến công chúng về các dự thảo luật, trang ý kiến cử tri hoạt động dưới hình thức diễn đàn trao đổi ý kiến kết nối cử tri với đại biểu Quốc hội, Cơ sở dữ liệu văn bản pháp luật.

      Truyền hình Quốc hội Việt Nam là một kênh tin tức chuyên biệt về Quốc hội, góp phần nâng cao tính công khai, minh bạch trong hoạt động của Quốc hội và đáp ứng nhu cầu tiếp nhận thông tin của cử tri và Nhân dân về các hoạt động của Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội. Đây cũng là diễn đàn trao đổi của cử tri với Quốc hội, góp phần tạo nên hình ảnh về Quốc hội Việt Nam đổi mới và phát triển trong thời kỳ hội nhập.

      Báo Đại biểu Nhân dân là diễn đàn của đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân và cử tri. Báo được xuất bản hằng ngày dưới hai hình thức hình thức báo giấy và báo điện tử.

Báo Đại biểu Nhân dân có nhiệm vụ thông tin về các hoạt động của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, cơ quan của Ủy ban thường vụ Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân, tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội liên quan đến việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của cơ quan dân cử; phản ánh ý kiến, kiến nghị của cử tri và những sáng kiến, đề xuất của đại biểu dân cử về tổ chức và hoạt động của Quốc hội, Hội đồng nhân dân.

      Chương trình tham quan Nhà Quốc hội, dự thính các phiên họp toàn thể của Quốc hội: được triển khai từ năm 2000 (diễn ra tại Hội trường Ba Đình). Sau khi Nhà Quốc hội mới được đưa vào sử dụng, từ năm 2015 đến nay hoạt động này được tổ chức thường xuyên.

      Hoạt động giáo dục cho thế hệ trẻ về Quốc hội: được tổ chức theo các hình thức như  chương trình “Quốc hội trẻ” (triển khai từ năm 2005), chương trình “Giáo dục trải nghiệm về Quốc hội” (triển khai từ năm 2017). Tham dự các chương trình này, sinh viên, học sinh được trang bị kiến thức về Quốc hội; tìm hiểu, làm quen và được hướng dẫn thực hành các công việc của Quốc hội, tiến hành phiên họp mô phỏng phiên họp toàn thể của Quốc hội Việt Nam. Chương trình “Quốc hội trẻ” cũng tạo cơ hội để thế hệ trẻ được nói lên tiếng nói của mình, được lắng nghe và trao đổi ý kiến trực tiếp với các đại biểu Quốc hội.